بررسی تنوع درون گونه ای مقاومت کششی ریشه به عنوان مصالح بوم مهندسی (مطالعه موردی: بخش پاتم، جنگل خیرود)

گیاهان به عنوان نوعی از مصالح بوم مهندسی علاوه بر داشتن قابلیت خود تجدیدی و خود ترمیمی، بر خلاف مصالح مصنوعی فاقد اثرات منفی بر محیط زیست نیز می باشند. تاثیر گیاهان بر افزایش پایداری دامنه ها و کاهش فرسایش به مقدار زیادی وابسته به مقاومت کششی ریشه است و تعیین مقاومت کششی ریشه، اطلاعات مورد نیاز در تحلیل رابطه ریشه- خاک را فراهم می سازد. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات درون گونه ای مقاومت کششی ریشه سه گونه راش، ممرز و انجیلی در مقیاس منطقه ای می باشد. به این منظور نمونه های ریشه سه گونه مورد نظر از سمت بالا و پایین شیب، جمع آوری و مقاومت کششی آنها با استفاده از یک دستگاه اینسترون استاندارد اندازه گیری شد. تعداد 369 آزمایش مقاومت کششی موفق روی نمونه ریشه های مربوط به سه گونه مورد نظر و نیز پروفیل بالا و پایین هر گونه، انجام گرفت. دامنه قطری ریشه ها 3/0-5 میلیمتر و دامنه مقاومت کششی نمونه ها 51/0-33/70 مگاپاسکال بود. نتایج آنالیز کوواریانس نشان داد که قطر ریشه به عنوان عامل کوواریت در همه تیمارها معنی دار است. همچنین با توجه به آنالیز کوواریانس، به جز در مورد پروفیل های بالای انجیلی در بقیه موارد نتایج حاکی از معنی دار بودن اثر پایه های مختلف درختی بر میزان مقاومت کششی و در واقع معنی دار بودن تفاوت های درون گونه ای می باشد. قابل ذکر است که با افزایش نگرانی ها در مورد محیط زیست، روش های بوم مهندسی از گزینه های مناسب برای جایگزینی روش های سنتی ناسازگار با محیط زیست محسوب می شود و پژوهش در این مورد از اولویت های اصلی آینده است.